SEKSÜEL SEÇME | Charles Darwin

Yayın Tarihçesi İçindekiler Tanıtım

Yayın Tarihçesi

	Charles Darwin, "Seksüel Seçme" (çev. Öner Ünalan, 1. baskı, Onur Yayınları, Ankara, Nisan 1977, 543 sayfa).
	Charles Darwin, "Seksüel Seçme" (çev. Öner Ünalan, 1. baskı, Evrensel Basım Yayın, İstanbul, Ocak 2016, 488 sayfa).

[Sayfa başı]

İçindekiler^[i]

[Sayfa başı]

Tanıtım

"Seksüel Seçme" (1871), Öner Ünalan'ın deyişiyle, "Darwin'in genel okuru ilgilendiren"^[ii] üç kitabından biridir. Diğerleri, "Türlerin Kökeni" ve "İnsanın Türeyişi"dir.

"Darwin'in ... İnsanın Türeyişi diye anılan yapıtı gerçekte üç kitaptır. Tek kitap olarak yayımlanmış ikisi, The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex (İnsanın Türeyişi ve Eşeyle İlişkili Seçme) yayımlandığı gün 5267 nüsha satılmıştır. Birinci kitapta insanın bedensel ve zihinsel bakımdan öbür hayvanlarla evrimsel ilişkileri, ikincide ["Eşeyle İlişkili Seçme"de ya da "Seksüel Seçme"de] ise yumuşakçalar (Mollusca) gibi aşağı hayvanlardan insana dek eşeysel seçme incelenir. Bunlara 1872'de yayımlanmış olan The Expression of the Emotions in Man and Animals^[iii] (İnsanda ve Hayvanlarda Coşkuların Dışavurumu) eklenmek gerekir; çünkü tasarlanışında ilk kitabın bir parçasıdır ve oylumu büyüyünce ayrı bir kitap olarak yayımlanmıştır."^[iv]

Öner Ünalan, "The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex"in ikinci kitabı olan "Selection in Relation to Sex"i İngilizce aslından (The Origin of Species, The Descent of Man and Selection in Relation to Sex, The Modern Library, New York —) Türkçeye çevirmiştir ve kitap, ilk yayınlandığı tarihten 106 yıl sonra, "Seksüel Seçme" adıyla Nisan 1977'de, İlhan Erdost yönetimindeki Onur Yayınları'nca basılmıştır.

"Seksüel Seçme"nin ilk baskısı, bilemediğimiz bir nedenden ötürü, 39 yılda tükenmemiş; bu nedenle kitap, Evrensel Basım Yayın yayınlayıncaya kadar, ikinci kez basılamamıştır.

Evrensel Basım Yayın "Seksüel Seçme"yi Ocak 2016'da basmaya başlamıştır.

* * *

Öner Ünalan, "Darwin Ne Yaptı?" (1997) adlı kitabının "Doğal Seçme Artık Teori Değildir" başlıklı kısmında doğal seçmenin artık teori değil, "gözlenmiş ve varlığı deneylerle kanıtlanmış bir olgu" olduğunu söyledikten sonra, seksüel (eşeysel) seçme teorisi ile ilgili olarak şöyle yazar:

"Eşeysel seçmeye gelince, Darwin'den sonraki yaşambilimciler bu teori üzerinde pek az durmuşlardır.

"Kimi yabanıl hayvan topluluklarında eşeysel seçme gerçekten oluyor mu? Bu soruyu olumlu yanıtlamak için önce, doğal koşullarda dişilerin belirli erkekleri seçtikleri; sonra, seçilen erkeklerin ortalamadan daha çok sayıda döl bıraktıkları gösterilmelidir. Bunu başarmak, olanaksız değilse, pek çetin bir iştir. Belki de bu yüzden, belirli bir yabanıl hayvan topluluğunda eşeysel seçmenin işlediği böyle gösterilebilmiş değildir. Genel gözlemlere göre doğal koşullarda eşeysel seçme olasıdır.

"Ancak, belirli laboratuvar deneyleri, örneğin meyve sineği (Drosophila subobscura) ile yapılmış deneyler, eşeysel seçmenin işlediğini doğrulamıştır.

"Demek ki, eşeysel seçme, geçerliği bugün de süren bir teoridir."^[v]

* * *

Öner Ünalan'ın, Türkiye Yazıları'nın Nisan 1977 tarihli sayısında yayınlanan "Seksüel Seçme" adlı tanıtma yazısını okumak için buraya tıklayınız. (Yazının yayınlanma tarihiyle, kitabın basım tarihi örtüşüyor: Nisan 1977.)

[Sayfa başı]

ⁱ Charles Darwin, "Seksüel Seçme" (çev. Öner Ünalan), Onur Yayınları, Ankara, Nisan 1977, s. 5-7.

ⁱⁱ Ragıp Gelencik, "Seksüel Seçme", Türkiye Yazıları (dergi), sayı 1, Nisan 1977, s. 33. (yazıyı okumak için buraya tıklayınız.)

ⁱⁱⁱ Bu kitap Türkçeye çevrilmemiştir.

^iv Öner Ünalan, "Darwin Ne Yaptı", 1. baskı, Papirüs Yayınları, İstanbul, Aralık 2004, s. 82.

^v Öner Ünalan, agy., s. 113.